Zenanlarda orgazmyň duýulyp – duýulmazlygy bilen çaga galmak-göwreli bolmak ukybynyň hiç hili baglanşygy ýokdur. Eger aýalyň ýumurtgalyklary kadaly işläp, aýal jyns öýjügi emele gelýän bolsa we jynsy gatnaşyklary göwreliligiň galmagy üçin ýaramly günleri geçirlen bolsa, aýal orgazm duýgusyny duýmadyk bolsa hem göwrelilik galyp bilýändir.

Lancet žurnalynyň 2019-njy ýylda çykaran Keseliň Dünýä Salýan Agramy atly hasabatynda soňky 70 ýylyň dowamynda adamlaryň saglygynyň yzygiderli gowulaşandygy aýdylýar. Şeýle-de bolsa, global saglyga bütinleý täzeçe çemeleşmek zerurdyr.

Gowy habarlar: 2000-nji ýyldan 2019-njy ýyla çenli, täze dogulýan çagalaryň ömrüniň dowamlylygy 67.2 ýyldan 73.5 ýyla galdy. Şeýle-de, 5 ýaşdan kiçi çagalaryň ölümçiligi 9.6 milliondan 5 milliona düşdi.

Ulalýan kynçylyklar: Hasabat global saglygyň 21-nji asyrdaky ýagdaýy barada "ynjalyksyzlandyrýan soraglary" oýarýar. Ol soraglaryň içine garrap barýan ilat, ýokanç däl keseller, we beýleki kynçylyklar girýär.

Erkek adamlarda diňe eýakulýasiýanyň bolmagy netijesinde orgazma ýetilýändir. Şonuň üçin hem, bu iki düşünje erkeklerde baglanşykly bolup, eýakulýasiýa lezzet almak duýgusyna getirýän hadysa höküminde seretmek bolar.

Orgazm – jynsy gatnaşyklaryň soňunda duýulýan lezzetlilik duýgusynyň ýokary nokadydyr. Ol erkek adamlarda we aýallarda dürli alamatlar bilen ýüze çykýandyr. Erkek adamlarda orgazm eýakulýasiýanyň (dölüň zyňylmagy) bolup geçmegi we çanaklyk myşsalaryň ýygrylmagy bilen döreýändir.

Aýallarda orgazm has aýdyň we güýçli ýüze çykýan alamatlar bilen suratlandyrylýar: gan basyşyň ýokarlanmagy, ýürek urşyň çaltlaşmagy, dem alşyň ýygylaşmagy, göwüs emzikleriniň ulalmagy, ýüzüň, döşleriň gyzarmagy, deride gyzylja örgünleriň döremegi, jynshananyň we çanaklyk myşsalaryň ýygrylmagy, jynshanadan nemli bölünip çykmalar.

Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Döwlet arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek gullugy 2021-2025 ýyllar üçin waksinalaryň we immunizasiýa serişdeleriniň satyn alnyşynyň maliýe serişdeleriniň öňki döwür bilen deňeşdirilende iki esse köpeldilendigini habar berýär.

Klitor (türkmençe, kinnik) aýal bedeniniň iň düýgur ýeri bolup, ol gyjyndyrylanda seksual oýanma getirip bilýändir.

Klitor kiçijik ölçegde bolup, kiçi jyns dodaklaryň ýokarda birleşýän ýerinde ýerleşýändir. Ol gowak görnüşli dokumadan ýbarat bolup, seksual oýanma wagtynda gan bilen doldurylyp ulalýandyr. Onuň gurluşy we şeýle häsiýeti hem-de duýgurlylygy ony erkek ujydyna meňzeş edýändir. Klitoryň ýokary duýgurlylygy ondaky nerw süýümleriň köplügi bilen düşündirilýär.

1-nji Oktýabr – Gartaşan Adamlaryň Halkara Güni

Gartaşan adamlar kimler? Dünýäniň köp böleginde adamlar 60-65 ýaşlarynda pensiýa çykýarlar we bu döwür garrylygyň başy hasaplanylýar. Käbir milletlerde bolsa, garrylyk belli bir ýaşda däl-de, biologik we fiziki taýdan tapdan düşüp başlanyňda başlanýar. Häzirki wagtda, Birleşen Milletler Guramasyna görä “gartaşan adamyň” anyk kesgitlemesi ýok, emma BMG 60 ýaşdan geçenleri gartaşanlar diýip kabul etmeklige ylalaşdy.

Erkek adamlarda jynsy gatnaşygy wagty döl bölünip çykmazdan öň, dölüň öň ýanyndan çykýan suwuklyk (oňa rusça "predeýakulýat" diýilýär) peşew çykaryş kanaldan çykýandyr. Bu suwuklygy peşew çykaryş kanalynda ýerleşýän mäzjagazlar işläp çykarýandyr we ol dölüň kanaldan aňsat bölünip çykmagyna ýardam berýändir. Bu suwuklyk "erkeklik jyns öýjüklerini (spermatozoidleri) saklamaýar" diýen düşünje bolsa-da, bu beýle däldir. Dölden öň bölünip çykýan suwuklyk öňki jynsy gatnaşykdan soň peşew çykaryş kanalynda galan erkeklik öýjüklerini alyp gaýdyp, göwrelilige getirip bilýändir. Şeýle-de, bu suwuklykda jynsy gatnaşyklary arkaly geçýän ýokançlyklar we AIW (rus. WIÇ) saklanyp bilýändir.

Jynsy gatnaşyklarda erkek adamlar "dökýär" diýen düşünje bolup, ol eýakulýasiýa we orgazm duýgusyndan habar berse, aýal maşgalalar barada şeýle diýip bolmaýar. Jynsy gatnaşyklarda oýanma netijesinde jyns ýollaryndan suwuklyk ýa-da nem gatyşykly bölünip çykmalar bolsa-da, ol aýal orgazmyň ýeke-täk häsiýetlendirijisi hasaplanmaýar. Aýallarda orgazm bölünip çykmalaryň ol diýen uly mukdary bolmazdan hem ýüze çykyp bilýändir. Şonuň üçin hem, “jynsy gatnaşyklaryň soňunda aýal dökýär” diýen düşünje fiziologiýa taýdan dogry däldir.