24-nji iýunda ABŞ-nyň Ýokary kazyýetiniň Roe v. Wade kararyny ýatyrmagy ýurtda abort etdirmäge bolan konstitusion hukugy ýok etdi we ştatlaryň ýarysyna golaýynyň abort gadagançylygyny girizmegine ýol açdy.

Bu kararyň ABŞ-daky we beýleki ýurtlardaky iň ejiz adamlara has köp zeper ýetirjekligi barada halk köpçüligi we global saglygy goraýyş jemgyýeti duýduryş berdiler.

BSGG 25-nji iýunda maýmyn mamasyny "gaýragoýulmasyz" global saglyk ýagdaýy diýip yglan etmeýändigini aýtdy, ýöne ýurtlary ýaýramasyny dowam edýän bu kesele gözegçiligi güýçlendirmäge çagyrdy.

BSGG öňler diňe Afrika ýurtlarynda endemik bolan bu wirusyň dünýä ýaýrap barmagynyň "adaty däldigini" we has köp üns talap edýändigini aýdýar. Keseliň ýaýrawy artsa, onuň statusyna täzeden baha berler.

Urşuň bar ýerinde jynsy zorlugyň bolýanlygy bütin dünýä mälim.

Save the Children fondunyň 19-njy iýunda çykaran täze hasabatynda konfliktleriň içinde galan çagalaryň sanynyň artýandygy we olaryň elhenç başdan geçirmeleriniň jikme-jikleri beýan edilýär.

Häzirki wagtda konflikte baş goşýanlar tarapyndan jynsy zorlanma töwekgelçiliginde bolan çagalaryň sany 1990-njy ýyldakydan ~10 esse köp.

Save the Children fondunyň täze hasabaty gabalan Gaza zolagynda ýaşaýan ýaş çagalaryň düýpli psihiki saglyk meselesiniň jikme-jiklerini beýan edýär. Bu ýerde palestinaly çagalaryň ýarysyndan gowragy öz janyna kast etmek (suisid) pikirini edipdir we olaryň bäşden üçüsi öz-özüne zeper ýetiripdir.

Sierra Leone Saharanyň günortasyndaky Afrika döwletleriniň arasynda henizem aýal jyns agzasyna şikes ýetirilmegini gadagan etmedik az sanly ýurtlaryň biri bolup, bu däp ýurduň etnik toparlarynyň köpüsinde şu güne çenli dowam etdirilýär.

Köp asyrlyk bu dessur jynsy arassalyk, tabynlyk we kontrolda saklamak düşünjeleri bilen baglanyşdyrylýar.

Täze hasabatda Nýu-Deli dünýäniň iň hapa howaly şäheri diýip yglan edildi we şäherdäki howa hapalanmasynyň adam ömrüni 10 ýyla çenli azaldýandygy anyklanyldy.

Bangladeşiň paýtagty Dhaka hem Nýu Deliden yza galmaýar we şäheriň ýaşaýjylary howa hapalanmasy zerarly 9 ýyl ömür ýitirýärler.

Ozal Ýewropada abort etdirýänleriň menzili bolan Polşada 29 ýyldan bäri abort gadagançylygy bar. Indi ýurt "iň agyr ýagdaýlarda-da" abort etmeýän ýurtlaryň mysalyna öwrüldi.

17 aý öň, Polşanyň aşa konserwatiw ýokary kazyýeti düwünçegiň anomaliýasy bolan göwreliligi abort etdirmegi hem ýatyrdy.

Kembrij uniwersitetiniň täze gözleg synyna görä, klimatyň üýtgemegi gender zorlugyna-da güýçli täsir edýär.

Lancet Planetary Health žurnalynda çykan ylmy barlagda 2000-nji ýyldan 2019-njy ýyla çenli suw joşmalarynyň ýygylygynyň 134%, tupanlaryň 40% we guraklyklaryň 29% ýokarlanandygy aýdylýar.

Hindistanyň günbataryndaky Himaçal Pradeş welaýatynyň ýaşaýjysy, daýhan Babita Rana ençe ýyllap baş aýlanmadan, ýürek bulanmadan we gaýtarmadan ejir çekdi. Ahyrynda, lukmanlar onuň simptomlaryny daýhançylykda ulanylýan sintetik pestisidler, insektisidler we dökünler bilen baglanyşdyrdylar.

Birleşen Patyşalykda 40 ýyldan soňra ilkinji gezek akdyrylýan hapa suwlardan poliomiýelit wirusy tapyldy we bu ýurt ähmiýetli waka diýlip yglan edildi.

Häzire çenli ýurtda wirus bilen kesellän ýa-da ysmaz bolan adam hasaba alynmady. Diňe wirusyň bir-birine ýakyn birnäçe görnüşi fewral we mart aralygynda ýygnalan akdyrylýan hapa suwlaryň nusgalarynda ýüze çykaryldy. BP wirusyň çeşmesini we ýaýbaňlygyny öwrenmek üçin akdyrylýan hapa suwlaryň gözegçiligini güýçlendirdi hem-de poliomiýelite garşy doly waksina almadyk ýaşaýjylara haýal etmän waksina almagy ündedi.